31. Brazylijska Jangada

CCF20141111_00046

 

Jangada jest jednym z najstarszych statków świata. Właściwie nie jest to statek, lecz wyposażona w żagiel lekka tratwa z drewna balsa, którą Indianie brazylijscy stosują do dzisiaj w rybołówstwie. Na tratwie tej Indianie żeglują nawet na odległość 40 km od wybrzeża. Przez sześć tysięcy lat, bowiem na tyle oceniane jest istnienie jangady, tratwa nie uległa żadnym zmianom.

Swoją staroświecką i prymitywną budową jangada podobna jest do etiopskiej tratwy hobolo, używanej już tylko na jeziorze Abaya (znanego również jako jezioro Margherita), która też jest unikatem w skali światowej. Może wydawać się, że ta prymitywna tratwa dzisiaj już nie może mieć żadnych perspektyw rozwojowych i znaczenia użytkowego. Specjalista szwedzki Bjórn Landstróm, który całe swoje życie spędził nad studiami statków jest zdania, że jangada jest w stanie przeżyć nawet statek atomowy. Teoria Landstriima wywodzi się z faktu, że w Ameryce przed Kolumbem jangada była używana również do dalekich rejsów i jest praktycznie niezatapialna, bowiem drewno balsa jest lżejsze nawet od korka.

Jangada nie jest tratwą wiosłową jak afrykańskie hobolo, ale ma także ożaglowanie. Na cienkim elastycznym maszcie, zamocowanym na podwyższonym pomoście, podwieszany jest swoisty rodzaj żagla rozprzowego, będący kombinacją żagla gaflowego i rozprzowego. Wielkie jangady mają na pokładzie szałas z trzciny lub słomy, natomiast małe tratwy są wyposażone tylko w ławkę dla sternika. Sterowanie odbywa się za pomocą wiosła a stateczność na falach, ze względu na mały ciężar tratwy, utrzymywana jest przez ruchome płetwy. Tratwa z drewna balsa używana była również na drugim wybrzeżu Ameryki Południowej — w Peru. Tratwa peruwiańska była o wiele większa niż jangada, budowano ją bowiem z całych pni drzewa balsa.

W Peru tratwa tego typu nazywa się balsa a w porcie Guayaquil, z którego najczęściej wyruszała na morze była nazywana balsą guayaquilską. Dwuramienny maszt podobny do tego jaki był stosowany w starożytnym Egipcie, dźwigał wielki czworokątny żagiel rejowy. Taki żagiel miała również słynna tratwa „Kon-Tiki”, na której Thor Heyerdahl w 1947 r. przepłynął Ocean Spokojny.

 

spacer

Odpowiedz