44. Pinasa

CCF20141111_000717

 

Wokół pinasy, której nazwa pochodzi od łacińskiego słowa pinia (sosna), oznaczającego gatunek drzewa, z którego statek był zbudowany, krąży wiele zagadek. Oprócz pinasy bardzo popularną była również pinka, która jest czasami mylona z pinasą. Pinka był to mały żaglowiec, używany w okresie od XV do XVII w., z wąską rufą i prawie prostą dziobnicą charakteryzujący się małym zanurzeniem. Miała ożaglowanie rejowe i była popularnym statkiem rybackim i handlowym, natomiast we flocie wojennej służyła jako jednostka pomocnicza.

Pinka pochodząc z Holandii, została rozpowszechniona również w innych krajach. Prawdopodobnie pinka była formą wyjściową do holenderskiego galeonu handlowego XVII w. Na Morzu Śródziemnym nazwą tą określano mniejszą wersję szebeki. Pinasa natomiast pochodzi z XVII w. i była okrętem wojennym dla ochrony fleuty, która w owym czasie była najbardziej rozpowszechnionym statkiem handlowym. Ze względu na bardzo dobre właściwości pinasa używana była również we flocie handlowej. Od większego galeonu różniła się w zasadzie tylko wielkością. Nadbudówka dziobowa pinasy była bardzo niska, nieznacznie tylko wystawała ponad kadłub a nadbudówka rufowa zakończona była wąską podwyższoną konstrukcją.

Wygląd pinasy, to znaczy architektura kadłuba z galionem i takielunkiem, był prawie taki sam jak galeonu. Mimo tego niektórzy specjaliści uważają pinasę za pochodną fleuty. Rufa pinasy jednak w niczym nie jest podobna do rufy flauty a jest prawie identyczna z rufą galeonu. Pinasa odznaczała się stosunkowo smukłymi kształtami i małym zanurzeniem. Była używana jako okręt eskortowy i patrolowy. Do celów tych posiadała uzbrojenie złożone z 8-9 dział. Większe wojenne pinasy miały dwa pokłady z kilkoma działami. Jako statek handlowy pinasa była przeważnie jednopokładowcem o nośności 100-200 t. Większe handlowe pinasy miały dwa pokłady i nadawały się również do dłuższych rejsów oceanicznych; wówczas na górnym pokładzie znajdowało się kilka lekkich dział.

Ze względu na swoje dobre właściwości żeglugowe, pinasa używana była również w innych państwach, głównie skandynawskich, gdzie budowana była w większych wersjach i stała się podstawą flot wojennych. W duńsko-norweskiej flocie wojennej XVII w. pinasa „Norske Lowe, często przedstawiana jako galeon, należała wraz z podobnym okrętem „Sophia Amalia” do największych jednostek floty. Modele tych okrętów znajdują się w muzeum morskim w Oslo.

 

spacer

Odpowiedz