12. Bizantyjski statek handlowy

CCF20141111_00025

Gdy w 395 r. Imperium Rzymskie zostało podzielone na część zachodnią i wschodnią, większość rzymskich statków handlowych została przebazowana na wschód. W takich okolicznościach pierwowzorem bizantyjskich statków handlowych stały się głównie statki rzymskie. W VI i VII w., kiedy Bizancjum zawładnęło prawie nad całym wybrzeżem Morza Śródziemnego, do celów handlowych tego potężnego imperium morskiego używano również dromony. W VIII w. powstał samodzielny typ bizantyjskiego statku handlowego, tak zwany statek łaciński.

Posiadamy o nim stosunkowo mało informacji, a nieliczne jego wizerunki znajdują się w Bibliotece Narodowej w Paryżu oraz w bibliotece Escorialu w Hiszpanii. Pod względem wielkości statek łaciński dzielono na wielki i mały. Wielki statek łaciński miał długość około 25 m, szerokość 7 m i tyle samo wynosiła jego wysokość od dna do pokładu górnego. Miał dwa pokłady, przy czym do międzypokładu można było załadować towar również przez małą furtę burtową, zamykaną na czas żeglugi. Ten jakby szeroki, pływający magazyn miał dwa maszty, z których pierwszy, znajdujący się na dziobie, był — według wzoru rzymskiego artemonu — wyraźnie nachylony do przodu a drugi maszt znajdował się pośrodku statku i był tylko niewiele niższy od przedniego. Obydwa maszty dźwigały żagle łacińskie, podnoszone na długich ukośnych rejach, które ze względu na swoją długość składały się z dwóch części.

Taki rodzaj ożaglowania, przejęty od Arabów, umożliwiał ustawienie żagla w ten sposób, by łapał jak najwięcej wiatru. Również z tego powodu statek ten był pozbawiony wioseł do napędu i pozostawiono tylko dwa wiosła sterowe, po jednym na każdej burcie. Na rufie wielkiego statku łacińskiego pomost znajdował się na słupkach. Obydwie falszburty, przejęte prawdopodobnie z dromony, na rufie były zakończone zagiętymi iglicami, przechodzącymi przez pomost. Wizerunek takiego statku z XIII w. zachował się na jednym z reliefów słynnej wieży w Pizie. Mały statek łaciński  miał tylko jeden pokład i jeden do przodu pochylony maszt, znajdujący się pośrodku statku. Na maszcie tym umieszczony był żagiel łaciński na ukośnej rei złożonej z dwóch części. Taki statek nie miał rufowego pomostu ani iglicowego zakończenia falszburty na rufie. Rzeźbione ornamenty, zamiast na rufie i dziobie, znajdowały się na całej długości burt.

spacer

Odpowiedz