24. Dżonka chińska

CCF20141111_00037

 

Jest to jedyny wielki żaglowiec konstrukcji bezstępkowej, zbudowany z klepek na wzór barek z płaskim dnem. Od ponad 2000 lat swojej egzystencji prawie wcale nie zmienił kształtu. Dżonka budowana była według zupełnie innych zasad niż statki europejskie. Kadłub, który był ścięty nie tylko na rufie, ale również na dziobie, miał wiele grodzi, usztywniających go i powodujących niezatapialność. Zanurzona część kadłuba była najwęższa na dziobie a najszersza za śródokręciem, to znaczy w sposób odwrotny niż w statkach europejskich.

W związku z tym, że profil dżonki lepiej odpowiada prawom hydrodynamiki, został przejęty później przez statki europejskie. 1500 lat wcześniej niż w Europie na dżonkach stosowano już ster zawiasowy. żeby był on łatwiejszy w obsłudze i miał lepszą efektywność działania, płetwa sterowa miała kilka otworów. Charakterystycznym elementem dla dżonek jest żagiel z maty bambusowej lub ryżowej, usztywniony szeregiem równoległych rejek bambusowych. Takie półsztywne żagle nadają ()żaglowaniu lepsze właściwości aerodynamiczne, a żagiel łatwiej się zwija. Chińska dżonka posiada ponad sto typów, z których można wyodrębnić dwie podstawowe grupy: sampany — dżonki rzeczne i przybrzeżne oraz dżonki dalekomorskie — szuany.

Głównym przedstawicielem typu północnego dżonki dalekomorskiej jest dżonka hung-tu z charakterystycznym dużym nawisem na wysoko podniesionej rufie. Mając wzgląd na tradycyjne trasy dżonek prowadzące z Morza żółtego na Morze Południowochińskie w rejonie wiatrów monsunowych, kiedy to statki zawsze mają wiatr z tyłu lub , z lewej strony, Chińczycy zastosowali odpowiednie rozmieszczenie masztów: niski fokmaszt i dwa tylne maszty zostały przesunięte do lewego nadburcia a dwa duże grotmaszty stały w osi podłużnej w środku statku. W ten sposób zmniejszyła się chwiejność statku na burty i równocześnie wzrosła prędkość do 15 węzłów, bowiem żagle przy takim rozmieszczeniu masztów nie zabierają sobie nawzajem wiatru i tworzą rodzaj dysz, przyśpieszających przepływ powietrza na główne żagle.

W następstwie tego na stronie zawietrznej powstaje większe podciśnienie, a co za tym idzie zwiększa się prędkość statku. Dżonka południowa jest mniejsza od dżonki północnej, ma tylko dwa lub trzy maszty, przekrój poprzeczny bardziej obły i inny kształt rufy. Listwy żagla z maty nie biegną równolegle do rei, lecz w sposób zbieżny, przypominając skrzydło ptaka.

spacer

Odpowiedz