41. Galera Północnoeuropejska

CCF20141111_00057

 

Wpływy śródziemnomorskie na żeglugę północnoeuropejską przejawiały się nie tylko przez wprowadzanie statków z kilkoma masztami i poszyciem karawelowym, ale również poprzez zastosowanie okrętów wiosłowo-żaglowych, czyli galer. Skutkiem tego znów doszło do podziału statków na handlowe i wojenne. Symptomem tej przemiany był holk, który w następnych latach coraz bardziej uzyskiwał cechy charakterystyczne dla ciężkiego okrętu wojennego. Oczywiście galery nie były jedynymi okrętami wojennymi w Europie Północnej.

O galeonach i pozostałych okrętach wojennych będzie jednak mowa w innym miejscu. Galery były smukłymi łodziami z małym zanurzeniem i niską wolną burtą. Na Bałtyku pojawiły się w XVII w., a do końca XVIII w. tworzyły znamienną część flot wojennych Szwecji i Rosji. Galery nie spełniały jedynie roli okrętów wojennych, ale również przy braku wiatru były używane do holowania innych żaglowców wojennych. Według wielkości zostały podzielone na wielkie, średnie i małe. Na wielkich galerach o długości nawet 50 m i szerokości 9 m, znajdowało się na każdej burcie od 27 do 38 wioseł a przy każdym wiośle pracowało 5 wioślarzy, którzy, jeżeli byli dobrze wyszkoleni, nadawali galerze prędkość nawet 7 węzłów.

Razem z wioślarzami na wielkiej północnoeuropejskiej galerze znajdowało się do 500 osób. Na galerach średnich, nazywanych również półgalerami, na każdej burcie było najwyżej 25 wioseł. Długość takich galer wynosiła około 30 m a szerokość 5 m. Na początku XVIII w. we flocie rosyjskiej pojawiła się mała galera, nazwana „skampaweja”, która napędzana była za pomocą najwyżej 15 wioseł na każdej burcie. Odznaczała się dużą prędkością i zwrotnością. Właśnie te małe galery w dużym stopniu przyczyniły się do zwycięstwa galer rosyjskich (rys.) nad szwedzką flotą wojenną w 1714 r. w okolicach przylądka Hanko.

Zwycięstwo to było decydującym momentem dla całego przebiegu rosyjsko-szwedzkich walk morskich. Na wielkich galerach były trzy, na średnich dwa a na małych tylko jeden maszt z żaglami łacińskimi. Również galera północnoeuropejska w zasadzie miała trzy rodzaje uzbrojenia: ostry taran do przebijania burt okrętów przeciwnika, ciężkie działa na dziobie i lekkie na burtach oraz broń do abordażu. Na wielkich galerach zastosowane były działa 12-24-funtowe, a na średnich 6-18-funtowe.

spacer

Odpowiedz