pic-lakes-fishing-scene

Początki rybołówstwa

Rybołówstwo jest jednym z najstarszych zajęć wykonywanych przez człowieka – zaraz obok zbieractwa i łowiectwa. Głównym i bezpośrednim celem, który przyświecał tej czynności było zdobycie pożywienia. Pierwsze znaleziska związane z tym zajęciem pochodzą z późnego paleolitu, czyli jakieś 10 tys. lat p.n.e.

Rybołówstwo w porównaniu do łowiectwa jest o wiele bezpieczniejszą czynnością, dlatego też bardzo chętnie się jej podejmowano. Na samym początku polowano na ryby za pomocą włóczni oraz harpunów. Na głębokich wodach te narzędzia jednak nie zdawały egzaminu i człowiek musiał wymyślić coś nowego. Pierwsze wyplatane narzędzia pochodzą z okresu neolitu. Z tych czasów pochodzą pierwsze sieci wykonane z włosów, roślinności oraz włókien roślinnych. W tym okresie pojawiły się również pierwsze haczyki.

W czasach już nam bliższych, czyli w epoce średniowiecza, niektóre gatunki ryb (jesiotry, łososie, węgorze) były tak samo cenne jak skóry czy miód. Handlem takim towarem zajmowali się głównie arabscy podróżnicy. W ich asortymencie były też wędy, sieci, mieroże oraz pierwsza odzież wędkarska.

Średniowiecze przyniosło jednak istotne zmiany na tle własnościowym. Wcześniej można było łowić wszędzie bez żadnych ograniczeń. Kiedy wody weszły pod panowanie książąt, zaczęły się zakazy związane z połowem cennych gatunków ryb lub całkowitych zakazów połowów w danym akwenie. Aby móc korzystać z danego zbiornika, najczęściej potrzebne było nadanie. Zazwyczaj otrzymywały je klasztory, kościoły oraz konkretne rody. Tak istotne ograniczenia spowodowały wzrost popytu na ryby oraz wykształcenie się zawodowych rybaków w XIII wieku. Nie znano jednak umiaru w połowie ryb, co doprowadziło do poważnego spadku pogłowia w rzekach i jeziorach. Ma to jednak swoje zalety, ponieważ przyczyniło się to do rozwoju gospodarki stawowej.

Największy rozwój gospodarki stawowej przypada na przełom XVI i XVII wieku. Pierwsza ustawa regulująca zasady połowu ryb miała miejsce w 1532 roku. Dotyczyła ona ochrony rybostanu, regulowała sprzedaż oraz techniki połowu.
Techniki używane obecnie w rybołówstwie nie różnią się istotnie od tych sprzed lat. Nadal używa się mieroży, sprzętu ciągnionego, żaków itd. Zmieniły się jedynie materiały, ich wielkość oraz nazwa. Sprzęt cały czas jest udoskonalany, aby przynosił jak najlepsze efekty. Należy jednak zaznaczyć, że cześć narzędzi wykorzystywana dawniej odeszła w zapomnienie i można je zobaczyć jedynie w muzeum.

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu używano sieci z włókien lnu lub bawełny, a dopiero od lat 60 – tych zaczęto stosować sieci wykonane z tworzyw sztucznych. Stały się one więc bardziej wytrzymałe lżejsze i nie wymagały długiego suszenia. Taki postęp sprawił, że praca rybaka stała się znacznie prostsza. Obecnie zmieniły się techniki przechowywania ryb, wiosła zostały zastąpione silnikami, ręczne kołowrotki mechanicznymi ciągarkami. Nowoczesne łodzie mają systemy namierzania ławic oraz specjalne sondy, a jednocześnie same metody połowu nieznacznie zmieniły się do tych, które były wykorzystywane przez naszych przodków.

spacer

Odpowiedz