Proces technologiczny rozdzielania materiałów sypkich na klasy, w zależności od wielkości ich składowych cząstek (kawałków), nazywany jest przesiewaniem. Na specjalnym sprzęcie do tego przeznaczonym – sortowniku – mechaniczne oddzielenie materiału odbywa się za pomocą sita, przez którego otwory przechodzą wszystkie mniejsze kawałki, a większe pozostają na wierzchu. Przesiewanie kawałków, których największy rozmiar odpowiada wymiarom komórki sitowej, zapewniają drgania sita i oddziaływanie grawitacji na cząstki materiału wyjściowego. Tak właśnie działa najprostszy sortownik sitowy. Sekwencyjne przesiewanie na sitach o różnej wielkości otworów umożliwia wydzielenie kilku klas (frakcji) wyjściowego produktu sypkiego.

Gdzie jest wymagany sortownik sitowy?

Bez procesu przesiewania nie sposób wyobrazić sobie pracy zakładów przeróbczych węgla i rud. Sortowanie mechaniczne jest ważne w łańcuchu technologicznym fabryk brykietów i sortowni. Sortownik sitowy znajdzie też zastosowanie w przemyśle budowlanym (np. profilowanie materiałów drogowych), przemyśle chemicznym i ściernym. Przesiewanie jest również wymagane do analizy sitowej – do podziału materiału na frakcje, a następnie określenia ich procentowej (wagowej) zawartości.

Inne metody separacji materiałów sypkich, takie jak separacja hydrauliczna i powietrzna, pozwalają na klasyfikację ziaren o wielkości poniżej 2 mm. Uniwersalny sposób – przesiewanie – umożliwia przyporządkowanie wymaganych klas wielkości do 300 mm.

Według ustalonych norm i przepisów rozróżnia się następujące rodzaje badań przesiewowych:

Przesiewanie niezależne. W wyniku procesu materiał jest dzielony na produkty o wymaganych rozmiarach, które stanowią towar finalny do wysłania do klienta lub konsumenta.

Przesiewanie przygotowawcze. Po rozdzieleniu na klasy każda z nich poddawana jest pewnego rodzaju dalszej obróbce. Może być ono również stosowane w procesach rozdrabniania do oddzielenia małych mas od całkowitej masy materiału, który nie powinien być rozdrabniany.

Przesiewanie odwadniające. Za pomocą tego przesiewania wysuszyć surowce w celu późniejszego wzbogacenia lub odwodnienia już wzbogaconych produktów.

Rodzaje badań przesiewowych metodą doboru klas materiału źródłowego:

Na sucho – jako medium przetwarzające stosuje się powietrze (doprowadzane w szczególności do obszaru roboczego urządzenia) lub nie ma medium przetwarzającego.

Na mokro – medium przetwarzającym jest woda;

Połączone – połączenie dwóch pierwszych typów w określonej kolejności.

Jak wybrać właściwy sortownik sitowy

Sortownik sitowy jest głównym elementem roboczym sita przemysłowego, jakim jest powierzchnia przesiewowa. Jedna instalacja może mieć kilka sit. Od właściwego doboru (konstrukcja, wielkość, kształt otworów, stosunek szerokości do długości) zależy wydajność i produktywność przesiewania, a także żywotność samych sit.

Wybór właściwego sortownika sitowego może opierać się na kilku cechach.

Według materiału produkcyjnego:

Sztywne metalowe sita o dużej powierzchni roboczej mają wysoką zdolność przesiewania. Produkty gumowe i poliuretanowe mają niewielką powierzchnię. Podczas sortowania z równoczesnym myciem materiału otwory nie są zatykane brudem, dzięki czemu proces jest bardziej wydajny. Takie sita są najtrwalsze;

Stal nierdzewna sprawia, że produkt jest kilkakrotnie droższy. Skuteczny podczas pracy w agresywnym środowisku.

Według metody mocowania:

Bez zapięcia. Zastosowana siatka prostokątna jest montowana i rozciągana za pomocą drewnianych belek i klinów.

Zapięcie na haczyki-zakładki, znajdujące się po przeciwnych stronach przesiewacza. Produkt utrzymuje zagięcia sita wraz z zagięciami obudowy. Jedna z listew jest ruchoma – służy do napinania siatki.

Według rodzaju konstrukcji:

Ruszt jest pierwszym krokiem do odsiewania największych kamieni, które podczas upadku mogą uszkodzić taśmę przenośnika kosza odbiorczego lub kratę z mniejszą komórką;

Sita perforowane z blach ze stali wysokowęglowej służą do przesiewania dużych skał. Służą kilka razy dłużej niż produkty plecione. Sita plecione wykonane są z przeplatanych kawałków drutu falistego. Najczęściej spotykane są sita tego gatunku. Pozwalają na dużą zmienność grubości użytego drutu i wielkości kwadratowej lub prostokątnej komórki.