Podczas, kiedy karawela wypraw odkrywczych była pewną modyfikacją arabskiej dhow, karaka była pochodzenia całkowicie europejskiego. Służyła jako transportowiec głównie w kontaktach handlowych między Półwyspem Iberyjskim a Flandrią, zaś później wykorzystywana była również do łączności z koloniami. Zrodziła się z hiszpańskiego statku nao, na którym pojawił się wpływ kogi hanzeatyckiej. Autentyczny model katalońskiego statku z 1450 r. zachował się w kościele we wsi Mataró pod Barceloną (tak zwany statek matarski) i dzisiaj znajduje się w muzeum morskim księcia Henryka żeglarza w Rotterdamie.

Statek posiadał dwa maszty, pierwszy z ożaglowaniem rejowym, a drugi z żaglem łacińskim. Model zaś ma tylko jeden maszt i ogólnie przypomina kogę przez okrągłą rufę z wielką nadbudówką w kształcie trójkąta. Nao był statkiem XIV w., natomiast karaka, której pochodzenie jest przypisane Portugalczykom, była statkiem XV w. Najbardziej znaną karaką była niewątpliwie „Santa Maria” — statek flagowy pierwszej podróży Kolumba. Jego pierwotna nazwa brzmiała „La Gallega” zaś późniejsza „Santa Maria” pochodzi z religijnego wezwania Santa Maria Stella Maris (Święta Maria Gwiazda Morza).

„Santa Maria” jak wszystkie karaki posiadała dwa pokłady: jeden przebiegający przez całą długość statku, zaś drugi w nadbudówkach na dziobie i rufie. Ka raka posiadała wyższy kadłub, mniej smukłe kształty i nie była tak zwrotna, jak karawela. Na dziobie znajdowała się długa i wysoka nadbudówka w kształcie trójkąta, która wyraźnie odróżniała ją od karaweli. Rufa była wyposażona w nadbudówkę ukośną z kilkoma pokładami, na których między innymi znajdowały się działa. W XV w.

karaka była wyposażona tylko w kilka dział, ale już w XVI w. posiadała ich do 40. Oprócz nadbudówki rufowej, działa były rozmieszczone również po obu burtach statku na międzypokładzie. Karaka ożaglowana była tak samo jak karawela rejowa z marslem na grotmaszcie. Niektóre karaki, jak np. „Sao Gabriel” Vasco da Gamy, lub „Victoria” Magellana (pierwszy statek, który opłynął dookoła świat), miały marsel również na fokmaszcie. Nośność karaki dochodziła do 800 t. Repliki „Santa Marii” zakotwiczono w Barcelonie i Caracas jako statki-muzea.

Niestety żaden model z dotychczas wykonanych (np. w muzeum morskim w Genui lub w Madrycie) nie może równać się z bazylejskim drzeworytem z końca XV w., który uważany jest za najbardziej autentyczny wizerunek tego statku.